İnşaat sektörü ülke ekonomisi içinde sahip olduğu önemini, üretim sürecinde ilişki içinde bulunduğu sektörlerle olan bağlantıları ve bu bağlantıların düzeyi, kendisinin ve ilişkide bulunduğu sektörlerin ülkenin toplam üretimi içindeki payı, istihdam içindeki payı, ödemeler dengesi üzerindeki etkileri ve yurt içi gelire yaptığı katkıları açısından ele almak mümkündür. İnşaat sektörü, kendisine bağlı 200’de fazla alt sektörün ürettiği mal ve hizmete talep oluşturan bir konumda olması açısından “ekonominin lokomotifi” özelliğine sahip bir sektör olmakla birlikte Türkiye ekonomisin büyüme performansına yaptığı katkıdan dolayı da önemi gittikçe artan bir sektör konumundadır. Genel olarak ekonomik büyüme ile inşaat sektörü gelişimi arasında benzer bir eğilim söz konusudur.İnşaat sektöründeki büyüme, özellikle de 2000’li yıllardan itibaren hızlı gelişme göstermeye başlamıştır. Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) ve inşaat sektöründeki büyüme oranlarının yer aldığı şekilde de ifade edildiği gibi, 2005-2006 yılları arasında sektör yaklaşık %19 oranında rekor büyüme ivmesi yakalamıştır. Sektördeki olumlu gelişmeler devam ederken, 2007 yılının sonlarına doğru ABD’de mortgage krizi olarak başlayan finansal ekonomik kriz, 2008 yılından itibaren daha da derinleşerek global ölçekte bir krize dönüşmüştür. Küresel ekonomik kriz Avrupa birliği ülkeleri kanalıyla Türkiye ekonomisini de etkilemiş, özellikle dış talebin azalması, doğrudan yabancı yatırımların durması ve yurt içi tasarrufların düşmesi gibi ekonomik sebeplerden dolayı hem ekonomi küçülmüş hem de inşaat sektörü 2008 ve 2009 yıllarında en zayıf dönemini yaşamıştır. Ancak krizin, inşaat sektöründe oluşturduğu etki fazla uzun sürmemiş ve 2010-2011 döneminde hızla yükselişe geçerek ekonomik büyümeye de en fazla katkı sağlayan sektörlerden biri olmuştur. 2012 yılında, üretim maliyetlerinin artması, konuta olan talebin sınırlı olması ve küresel piyasalardaki yaşanan belirsizliklerden dolayı sektörde yaşanan durgunluk 2013 yılından sonra kendini tekrar toparlanmaya bırakmıştır.
GSYİH ve İnşaat Sektörü Büyüme Hızları (%)
Kaynak: TÜİK
Yıllar itibariyle incelendiğinde Türkiye’nin GSYİH’da ve inşaat sektöründe istikrarlı bir büyüme sergilenememiştir. Bu durum aslında büyümenin daha çok dış etkenlerden etkilendiğinin de bir göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle de ihracatımız %70 oranında ara mal ithaline bağımlıdır. Bu gerçek göz önüne alındığında Türkiye’nin sanayileşme stratejisinde, özellikle de yurt içi üretime ağırlığın verildiği ve katma değerin ülke sınırları içinde kaldığı sanayileşme politikalarını hızlandırması gerektiği sonucunu ortaya koymaktadır. Sanayileşme politikalarında özellikle de,birçok sektörü geriye doğru veya ileriye doğru besleyen ve yeni istihdam alanı oluşturarak ekonomik büyümeye olumlu katkı yapan inşaat sektörüne öncelikli olarak destek sağlanılması önemlidir.
2015 ve 2016 yıllarında inşaat sektörü, kamu-özel sektör işbirliği şeklinde süren 3. Köprü, 3. Havalimanı, İstanbul Finans Merkezi, Avrasya Tüneli ve Gebze-İzmir Otoyolu gibi büyük ölçekli proje inşatlarının hayata geçirilmesiyle tekrar hızlı bir büyüme ve gelişme sürecine girmiştir. Yine önümüzdeki dönemde hayata geçirilecek olan liman, hızlı tren, metro, otoyol ve kentsel dönüşüm gibi projeler ile sektördeki canlılığın ve büyümenin devam edeceği ve GSYİH’yı da olumlu yönde etkileyeceği beklenmektedir. Diğer taraftan, bölgedeki siyasi ve ekonomik istikrarsızlıkların ve olumsuz küresel koşulların mevcut olduğu ortama rağmen Türkiye’nin yurt dışı müteahhitlik çalışmaları da sürmektedir. Türkiye Müteahhitler Birliği’nin yayınlamış olduğu 2015 yılı raporuna göre Türk müteahhitler, başta Rusya olmak üzere Cezayir, Türkmenistan, Suudi Arabistan ve Azerbaycan’da 23 önemli projeyi üstlenmiştir. Türkiye inşaat sektörü,Bazı Avrupa ülkelerinde önemli ihracat pazarlarına sahip olmakla birlikte, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde de potansiyel yatırımları takip etmekte ve birçok proje içinde yer almaya devam etmektedir.
MSN GROUPE EDİTÖR MASASI
Hamiyet YİĞİT
